Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την 5η λίστα ενεργειακών έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCIs). Από ένα σύνολο 98 έργων, 68 αφορούν σε έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και αποθήκευσης, 20 σε έργα φυσικού αερίου, 6 σε έργα δέσμευσης, μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και 5 σε έργα έξυπνων δικτύων. Ο κατάλογος αυτός, που καταρτίζεται κάθε δύο χρόνια με κριτήριο τη συνεισφορά των έργων στην επίτευξη των στόχων της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιλαμβάνει έργα διασυνοριακών υποδομών, συμβάλλοντας στην υλοποίηση των Διευρωπαϊκών Δικτύων Ενέργειας και στην ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας. Η αδειοδότηση των έργων υπόκειται σε -μια ακόμα- απλοποιημένη διαδικασία και η χρηματοδότησή τους εξασφαλίζεται από -ένα ακόμα- χρηματοδοτικό μηχανισμό, τον «Connecting Europe Facility» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η λίστα των έργων θα τεθεί προς έγκριση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Και τα δύο όργανα έχουν δύο μήνες στη διάθεσή τους είτε για να εγκρίνουν την λίστα είτε για να την απορρίψουν, μια διαδικασία που μπορεί να παραταθεί κατά δύο μήνες αν χρειαστεί, αλλά δεν έχουν το δικαίωμα να προβούν σε τροποποίηση της λίστας, σύμφωνα με όσα προβλέπονται.[1] Η διαδικασία αυτή πυροδοτεί νέες αντιδράσεις, επειδή έχουν συμπεριληφθεί στη λίστα και επομένως χρηματοδοτούνται, έργα φυσικού αερίου. Επιβεβαιώνεται έτσι για μια ακόμη φορά, ότι ο τρόπος που οι διάφορες πλευρές, πολιτικά κόμματα και ομάδες συμφερόντων, αντιλαμβάνονται τα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος, κάθε άλλο παρά κοινός είναι.
Οι διαφωνίες για τα ενεργειακά δυσκόλεψαν το σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία
Μπορεί να ανακοινώθηκε συμφωνία για το σχηματισμό νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης στη Γερμανία, όμως τα ενεργειακά στάθηκαν ένα από τα πιο σοβαρά εμπόδια στη συμφωνία αυτή. Το κόμμα των Πρασίνων φερόταν να απαιτεί από τους μελλοντικούς κυβερνητικούς εταίρους του να αντιταχθούν στους ισχυρισμούς της Κομισιόν, ότι είναι αναγκαίο να ενταχθεί το φυσικό αέριο στις «βιώσιμες» ενεργειακές επενδύσεις κατά τη μετάβαση στις ΑΠΕ, απαιτώντας να ενσωματωθεί στη συμφωνία των τριών κομμάτων η διατύπωση ότι: «Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα υποστηρίξει ενεργά την εκστρατεία ενάντια στην επισήμανση της πυρηνικής ενέργειας και του φυσικού αερίου ως βιώσιμες τεχνολογίες.». Ο ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών και μελλοντικός καγκελάριος Olaf Scholz ισχυριζόταν ότι το φυσικό αέριο είναι αναγκαίο ως σταθερή πηγή ενέργειας, κατά τη μετάβαση προς μια οικονομία χωρίς άνθρακα, σύμφωνα με την επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τη μεριά της η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula Von Der Leyen, προχώρησε πέρα από τη θεώρηση αυτή, που όπως φαίνεται σύντομα θα διευρυνθεί, για να συμπεριλάβει επίσημα και την πυρηνική ενέργεια στις «αναγκαίες» και «βιώσιμες» ενεργειακές επενδύσεις και μάλιστα ούτε καν «μεταβατικά», αλλά με μόνιμο χαρακτήρα. Με τη δήλωσή της ότι: «Επίσης χρειαζόμαστε μια σταθερή μορφή ενέργειας, την πυρηνική, και κατά τη διάρκεια της μετάβασης , το φυσικό αέριο», [2] ουσιαστικά προανήγγειλε τις επικείμενες αποφάσεις, αποφάσεις που ωστόσο, θα ληφθούν μετά από το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία.
Η υποκρισία για τη χρήση του νερού
Ενώ έχει γίνει τόση συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη θεώρηση του νερού ως κοινωνικού αγαθού αλλά και δημοψηφίσματα για την επαναφορά της διαχείρισής του σε δημόσιους φορείς, τα δημοσιεύματα για τα έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος δεν θεωρούν άξιο λόγου να σταθούν στο γεγονός ότι σε αυτά περιλαμβάνονται έργα ενεργειακής χρήσης του νερού. Στα έργα ελληνικού ενδιαφέροντος ανανεώθηκε η συμπερίληψη στη λίστα του αντλησιοταμιευτικού έργου της Αμφιλοχίας, που έχει πάρει Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων από το 2018. Η ΤΕΡΝΑ που επιμένει στα έργα αποθήκευσης ενέργειας με αντλησιοταμίευση, συνεχίζει να επιδιώκει την αδειοδότηση τέτοιου είδους έργων, παρά τις έντονες αντιδράσεις που εκδηλώνονται όπως αυτές για το υδροηλεκτρικό έργο Αυλακίου ισχύος 83,60 MW στον ποταμό Αχελώο [3] και πρόσφατα έλαβε άδειες παραγωγής για άλλα τρία έργα, δύο στο Καστράκι και ένα στην Τριχωνίδα.
Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης εμφανίζονται άρθρα σχετικά με την πρόσβαση ιδιωτών στην υδροηλεκτρική παραγωγή,[4] που δίνουν την εντύπωση ότι τέτοια πρόσβαση δεν υπάρχει, ενώ στην πραγματικότητα, η υλοποίηση ενεργειακών έργων που ιδιωτικοποιούν τη χρήση του νερού δεν εμποδίζεται. Η διεκδίκηση εκ μέρους των εταιρειών, αφορά στην πρόσβαση σε μερίδιο των κερδών που έχει η ΔΕΗ λειτουργώντας υδροηλεκτρικές μονάδες που κατασκεύασε στο παρελθόν, πριν από την μετατροπή της σε ανώνυμη εταιρεία και την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς», φύλλο 567,
27 Νοεμβρίου 2021.
[1] Υιοθετήθηκε ο νέος κατάλογος PCI από την Κομισιόν – Ερωτηματικά για το αν θα εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο λόγω των 20 έργων φυσικού αερίου
[2] Γερμανία: Πώς η κόντρα για τα πυρηνικά και το αέριο στο taxonomy μπλοκάρουν το σχηματισμό κυβέρνησης
[3] Κοιλάδα του Αχελώου: Αντιδράσεις για την κατασκευή υδροηλεκτρικού έργου
[4] Θέμα πρόσβασης ιδιωτών στην υδροηλεκτρική παραγωγή ανακινείται εκ νέου μετά την τάση επανόδου πελατών στη «δεσπόζουσα» ΔΕΗ